कापूस आणि सोयाबीन अनुदान केव्हा मिळेल याच्या प्रतीक्षेत राज्यातील शेतकरी आहेत. अनेकदा कृषी विभाग आणि कृषिमंत्र्यांनी शेतकऱ्यांना अनुदानाच्या तारखा दिल्या, परंतु अनुदान अद्याप खात्यात जमा झालेले नाही. यामुळे शेतकरी मोठ्या संकटात सापडले असून, या योजनेबद्दल रोष व्यक्त केला जात आहे.
अनुदान योजनेच्या घोषणा आणि तारखा
राज्य शासनाने कापूस आणि सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी भावांतर योजना लागू केली आहे. या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना प्रति हेक्टर ₹5,000 अनुदान दिले जाणार आहे, ज्यासाठी 4192 कोटी रुपयांचा निधी मंजूर करण्यात आला आहे. हा निधी सेंट्रलाइज खात्यामध्ये वितरित करण्यात आला असून, अनुदानाचे वितरण सुरू करण्यासाठी सर्व प्रक्रिया पूर्ण करण्यात आल्या आहेत.
अनुदानाचे वितरण केव्हा होणार?
कृषिमंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, 21 ऑगस्ट 2024 पासून अनुदानाचे वितरण सुरू होईल, अशी घोषणा करण्यात आली होती. परंतु, 21 ऑगस्ट नंतर 25 ऑगस्ट, 1 सप्टेंबर आणि 10 सप्टेंबर असे तारखा देऊनही अद्याप शेतकऱ्यांच्या खात्यांमध्ये अनुदान जमा झालेले नाही. शेवटची तारीख 19 सप्टेंबर होती, परंतु त्यादेखील ओलांडली असून, शेतकऱ्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात चिंता आणि अस्वस्थता आहे.
शेतकऱ्यांच्या मागण्या आणि प्रश्न
शेतकऱ्यांनी आधार अद्ययावत करण्याची प्रक्रिया पूर्ण केली आहे. सामूहिक क्षेत्रधारक शेतकऱ्यांना सहमती पत्रेही सादर करण्यात आले आहेत, तरीही अनुदान न मिळाल्याने शेतकरी सरकारकडे विचारणा करत आहेत. अनुदानाचे वितरण लवकरात लवकर सुरू करण्यात यावे, अशी मागणी शेतकऱ्यांकडून केली जात आहे.
26 सप्टेंबरला शेतकऱ्यांना अनुदान वितरणाची प्रक्रिया सुरू होणार
राज्यातील कापूस आणि सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांच्या अनुदान वितरणासाठीची प्रतीक्षा अखेर संपणार आहे. कृषिमंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या वाशिम जिल्ह्यातील दौऱ्याच्या दरम्यान 26 सप्टेंबरला अनुदान वितरण प्रक्रिया सुरू केली जाणार आहे.
शेतकऱ्यांचा डाटा कलेक्ट करून अनुदान वितरणाची तयारी
23 सप्टेंबरपासून शेतकऱ्यांचा डाटा संकलित करून, अनुदान वितरणाची तयारी शासनाच्या माध्यमातून करण्यात आलेली आहे. कापूस आणि सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांना मोठ्या प्रमाणात अपेक्षा होती की लवकरच अनुदान त्यांच्या खात्यात जमा होईल. कृषिमंत्रालयाने जाहीर केलेल्या योजनेनुसार, प्रत्येक शेतकऱ्याला प्रति हेक्टर ₹5,000 अनुदान दिले जाणार आहे.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या दौऱ्यातील विशेष कार्यक्रम
कृषिमंत्र्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा वाशिम जिल्ह्याचा दौरा 26 सप्टेंबर रोजी निश्चित झाला आहे. त्यांच्या या दौऱ्याच्या दरम्यानच सोयाबीन आणि कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांना अनुदान वितरण करण्यात येणार आहे. यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये आशेची किरणे निर्माण झाली आहेत, कारण महिन्याभराच्या प्रतीक्षेनंतर अखेर त्यांना अनुदान मिळण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.
29 सप्टेंबरचा कृषी पुरस्कार कार्यक्रम
यापूर्वी शेतकऱ्यांना 29 सप्टेंबर रोजी कृषी पुरस्कार वितरणाच्या कार्यक्रमादरम्यान अनुदान दिले जाईल, असे सांगितले जात होते. मात्र, पंतप्रधान मोदींच्या दौऱ्याच्या घोषणेनंतर हा कार्यक्रम 26 सप्टेंबरलाच पार पडणार असल्याचे स्पष्ट झाले आहे.
शेतकऱ्यांचा रोष आणि अपेक्षा
अनुदान वितरणाच्या प्रक्रियेत झालेल्या दिरंगाईमुळे शेतकरी मोठ्या प्रमाणात अस्वस्थ होते. मात्र, आता अनुदान वितरण लवकर सुरू होण्याची शक्यता निर्माण झाल्यामुळे शेतकऱ्यांची अपेक्षा आहे की त्यांना वेळेत मदत मिळेल.
केवायसी (KYC) पूर्ण झालेल्या शेतकऱ्यांना प्रथम अनुदान वितरणाची शक्यता
राज्यातील कापूस आणि सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांसाठी अनुदान वितरणाची प्रक्रिया सुरू होण्यास सज्ज झाली आहे. शेतकऱ्यांचे केवायसी (KYC) पूर्ण झाल्याने पहिल्या टप्प्यात या शेतकऱ्यांना अनुदान मिळण्याची शक्यता आहे.
केवायसी पूर्ण असलेले आणि नसलेले शेतकरी
कृषिमंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, अनुदानाच्या प्रक्रियेत केवायसी आणि विदाऊट केवायसी असे दोन गट करण्यात आले आहेत. केवायसी पूर्ण झालेल्या शेतकऱ्यांना पहिल्या टप्प्यात अनुदान वितरित केले जाणार आहे. जवळपास 46 लाख शेतकरी, ज्यांनी पीएम किसान, सीएम नमो शेतकरी योजनांअंतर्गत केवायसी प्रक्रिया पूर्ण केली आहे, त्यांना या टप्प्यात समाविष्ट केले जाईल.
उर्वरित शेतकऱ्यांसाठी केवायसी प्रक्रिया
इतर शेतकऱ्यांसाठी केवायसी प्रक्रियेची माहिती लवकरच पोर्टलवर उपलब्ध होणार आहे. शेतकऱ्यांचे आधार आणि मोबाईल नंबर अद्ययावत करून केवायसी प्रक्रिया पूर्ण केली जाणार आहे. या प्रक्रियेत सुमारे 20 लाख शेतकऱ्यांचा समावेश आहे, आणि ही प्रक्रिया लवकर पूर्ण झाल्यास, उर्वरित शेतकऱ्यांना देखील अनुदान वितरण केले जाईल.
26 सप्टेंबरला अनुदान वितरणाची शक्यता, शेतकऱ्यांना दिलासा मिळण्याची आशा
राज्यातील कापूस आणि सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांची प्रतीक्षा आता संपण्याची शक्यता आहे. कृषिमंत्रालयाने दिलेल्या माहितीनुसार, पंतप्रधान नरेंद्र मोदींच्या संभाव्य वाशिम दौऱ्याच्या पार्श्वभूमीवर 26 सप्टेंबरला अनुदान वितरणाचे आयोजन होण्याची शक्यता आहे. मात्र, पीएमओच्या इव्हेंट्समध्ये अद्याप या दौऱ्याची नोंद झालेली नसल्याने कृषी विभाग अधिकृत घोषणेसाठी प्रतीक्षेत आहे.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदींचा संभाव्य दौरा आणि अनुदान वितरण
कृषी विभागाला मिळालेल्या माहितीनुसार, पंतप्रधानांचा दौरा 25, 26 किंवा 27 सप्टेंबर रोजी होऊ शकतो, परंतु याबाबतची अंतिम तारीख अद्याप निश्चित झालेली नाही. दोन दिवसांत या दौऱ्याबद्दल अधिकृत माहिती येण्याची अपेक्षा आहे. ज्या दिवशी पंतप्रधानांचा दौरा होईल, त्या दिवशीच शेतकऱ्यांना अनुदान वितरण करण्याची तयारी कृषी विभागाने केली आहे.
शेतकऱ्यांची प्रतीक्षा आणि अस्वस्थता
कापूस आणि सोयाबीन उत्पादक शेतकऱ्यांना अनुदान मिळण्यासाठी खूपच प्रतिक्षा करावी लागली आहे. एकंदर “तारीख पे तारीख” मिळाल्यामुळे शेतकरी निराश झाले होते, आणि काही शेतकऱ्यांनी तर “अनुदान नको” असे म्हणण्याची पाळी येऊन गेली होती. मात्र, आता सर्व प्रक्रियांची पूर्तता झाल्याने आणि सेंट्रलाइज खात्यावर निधी उपलब्ध असल्यामुळे शेतकऱ्यांना दिलासा मिळण्याची शक्यता आहे.
शेतकऱ्यांच्या अपेक्षा आणि शासनाची तयारी
शासनाने आता या योजनेत कोणताही फेरबदल न करता, लवकरात लवकर अनुदान वितरण करावे, अशी माफक अपेक्षा शेतकऱ्यांची आहे. एकदा पंतप्रधानांचा दौरा निश्चित झाला की, कुठल्याही अडथळ्याशिवाय अनुदानाचे वितरण सुरू होईल आणि शेतकऱ्यांना याचा लाभ मिळेल.