crop insurance 2024 राज्यात परतीच्या पावसामुळे सोयाबीन, कापूस, तुर या पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. बंगालच्या उपसागरातील चक्रीवादळामुळे अद्यापही काही ठिकाणी पावसाची शक्यता कायम आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचे पीक मोठ्या प्रमाणात प्रभावित झाले आहे. या पार्श्वभूमीवर, राज्य शासनामार्फत राबविण्यात येणाऱ्या केवळ एक रुपयात पिक विमा योजना मध्ये शेतकऱ्यांचा मोठा सहभाग आहे.
पिक विमा दावा करताना योग्य पर्याय निवडणे आवश्यक
शेतकऱ्यांनी नुकसानीचे दावे करताना योग्य पर्यायांची निवड करणे अत्यावश्यक आहे, अन्यथा दावा फेटाळला जाण्याची शक्यता आहे. दाव्याची योग्य प्रक्रिया समजून घेणे महत्त्वाचे आहे, अन्यथा शेतकरी पीक विमा योजनेच्या लाभापासून वंचित राहू शकतात.
शेतकऱ्यांनी योग्य प्रकारे दावा दाखल करून पिक विमा योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.
सोयाबीन काढणीच्या टप्प्यात परतीच्या पावसाचा कहर, पिक विमा दावा करताना घ्या योग्य खबरदारी
राज्यातील शेतकऱ्यांचे सोयाबीन पीक सध्या काढणी हंगामात असून, बऱ्याच शेतकऱ्यांनी सोयाबीन काढणी पूर्ण केली आहे, तर काही शेतकऱ्यांची काढणी अंतिम टप्प्यात आहे. मात्र, परतीच्या पावसामुळे पिकांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होत आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांनी पीक विमा दाव्यांसाठी तत्काळ कारवाई करण्याची गरज निर्माण झाली आहे.
पीक विमा दावा: ऑफलाइन आणि ऑनलाइन पद्धती
शेतकरी आपला पीक विमा दावा दोन पद्धतींनी करू शकतात – ऑफलाइन आणि ऑनलाइन पद्धती. अनेक शेतकरी सध्या ऑनलाइन पद्धतीचा वापर करत आहेत. यासाठी मोबाईलवर क्रॉप इन्शुरन्स नावाचे अॅप्लिकेशन इन्स्टॉल करून आपली तक्रार दाखल करता येते.
ऑनलाईन दावा करताना घ्यावयाची खबरदारी
ऑनलाईन दावा करताना काही बारकावे लक्षात ठेवणे आवश्यक आहे. जर पिक उभ्या अवस्थेत असताना नुकसान झाले असेल, तर उभे पीक (Standing Crop) या पर्यायाचा वापर करावा. मात्र, जर सोयाबीन काढणीच्या अवस्थेत आले असेल किंवा काढणी झाली असेल, तर पूर्व सूचना, क्रॉप स्प्रेड, आणि बंडल हे पर्याय निवडणे अत्यावश्यक आहे.
शेतकऱ्यांनी योग्य पर्याय निवडल्यास त्यांचा पीक विमा दावा मंजूर होण्याची शक्यता अधिक राहील.
कापूस पिकाचे नुकसान: दावा करताना योग्य पर्याय निवडणे आवश्यक, 72 तासांत दावा दाखल करण्याचे आवाहन
सध्या राज्यात परतीच्या पावसामुळे कापूस पिकांचेही मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांनी आपल्या पिकाचा पीक विमा दावा दाखल करायला सुरुवात केली आहे. मात्र, मागील अनेक वर्षांपासून असे दिसून आले आहे की, कापूस उत्पादक शेतकरी चुकीच्या पद्धतीने दावा दाखल करतात, ज्यामुळे त्यांचे दावे फेटाळले जातात. याचे मुख्य कारण म्हणजे योग्य पर्यायाचा निवड न होणे हे आहे.
कापूस वेचणी आणि दावा प्रक्रियेत योग्य पर्यायाची निवड
सध्या कापूस वेचणी सुरू आहे, त्यामुळे बरेच शेतकरी काढणी पश्चात हा पर्याय निवडतात. परंतु, याठिकाणी कापूस पिकाच्या नुकसानीसाठी “ उभे पीक (Standing Crop)“ हा पर्याय योग्य ठरतो. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी कापूस पिकासाठी दावा करताना योग्य तो पर्याय निवडणे अत्यावश्यक आहे.
72 तासांत दावा दाखल करणे अनिवार्य
शेतकऱ्यांनी आपल्या पिकाच्या नुकसानीचा दावा 72 तासांच्या आत दाखल करणे अत्यावश्यक आहे. यासाठी, आपल्या पिकाचे नुकसान झालेली अचूक तारीख नोंदवणेही महत्त्वाचे आहे, कारण महा वेध प्रणालीत आपल्या भागातील पावसाच्या नोंदी असतात. याच नोंदीच्या आधारावर पीक विमा मंजूर केला जातो.
शेतकऱ्यांनी योग्य प्रक्रिया आणि पर्याय निवडून दावा दाखल केल्यास, विमा मंजूर होण्याची शक्यता अधिक राहील.