तुर फवारणी: मागील तीन-चार दिवसांपासून संपूर्ण मराठवाड्यात ढगाळ वातावरण चालू झाले आहे. मागील आठवड्यात काही ठिकाणी पानधुईसुद्धा आली होती, ज्यामुळे तूर पिकावर पाने आणि शेंगा पोखरणाऱ्या अळीचा प्रादुर्भाव वाढला आहे. काही ठिकाणी पिकांना फुलेसुद्धा दिसू लागली आहेत. या परिस्थितीत उपाययोजना करणे अत्यंत गरजेचे आहे. पुढील तीन बाबींवर प्रामुख्याने लक्ष देणे आवश्यक आहे.
अळीचे नियंत्रण आणि फुलगळ थांबवणे
तूर पिकातील अळीचे नियंत्रण करण्यासाठी आणि फुलगळ थांबवण्यासाठी कीटकनाशक आणि बुरशीनाशकाची फवारणी करणे आवश्यक आहे. फुलोरा अवस्था (50% फुलोरा) असल्यास, इमामेक्टिन बेझट 4 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाणी याप्रमाणे फवारणी करावी. बुरशीनाशक म्हणून साफ 20 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाणी याप्रमाणे फवारणी करावी. जर पिक फुलाचे चट्टे आणि शेंगामध्ये परिवर्तित झाले असेल तर, कीटकनाशकांमध्ये इमामेक्टीन बेंजोएट, कोराजन किंवा प्रोफेक्स सुपर यापैकी एकाची निवड करावी आणि बुरशीनाशक म्हणून रेडमील गोल्ड किंवा साफ यापैकी एक वापरावे.
फायटोथोरा रोगाचे नियंत्रण
फांदी किंवा खोडावर फायटोथोरा रोगाचे डाग दिसल्यास, या रोगाचे नियंत्रण करणे महत्त्वाचे आहे. यासाठी नियमितपणे कीटकनाशक आणि बुरशीनाशक फवारणी करावी.
दाण्याच्या आकार वाढवणे
शेंगामधील दाण्यांचा आकार वाढवण्यासाठी ००-५२-३४ प्रकारचे खत 50 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाणी या प्रमाणात वापरावे. यामुळे अळीचे आणि फायटोथोरा या दोन्ही रोगांचे आणि किडींचे नियंत्रण होईल.
या उपाययोजनांमुळे तूर पिकाचे नुकसान कमी होऊन उत्पादन वाढण्यास मदत होईल.
तूर पिकामध्ये मुख्य समस्या व उपाययोजना
जमीनीचा ओलावा कमी होण्याचे परिणाम
तूर पिकामध्ये जमीनीतील ओलावा कमी होत असल्यामुळे तापमान वाढते आणि त्यामुळे कोरडी मूळ सड (ड्राय रूट रोट) या रोगाचा प्रादुर्भाव वाढतो. या रोगाचे मुख्य कारण रायझोक्टोनिया बटाटिकोला नावाची बुरशी आहे. ही बुरशी वाढल्यास झाडाची पानं पिवळी पडतात, झाड वाळून जाते, आणि उत्पादन कमी होते.
हे पण वाचा:
सुप्रीम कोर्टाचा ईव्हीएम विरोधातील याचिकेला नकार
ड्राय रूट रोट रोगाचे नियंत्रण
ड्राय रूट रोट रोग नियंत्रणासाठी काही विशेष उपाययोजना करणे आवश्यक आहे:
- जमिनीला ओलावा राखणे: जमिनीतील ओलावा कायम ठेवून तापमान नियंत्रित केल्यास बुरशीचा प्रादुर्भाव कमी होतो. त्यामुळे तूर पिकाचे संरक्षण होते.
- योग्य सिंचन व्यवस्थापन: चपट्या किंवा शेंग धरण्याच्या अवस्थेमध्ये योग्य प्रमाणात पाणी दिल्यास बुरशीची वाढ थांबते आणि झाडे सुदृढ राहतात.
- वेळेवर उपचार करणे: रोग वाढल्यानंतर झाड सहज उपटले जाते आणि मुळावरची साल पटकन निघते. त्यामुळे लवकरात लवकर फवारणी करणे गरजेचे आहे.
जाळधुईचा प्रादुर्भाव आणि उपाययोजना
जाळधुई किंवा पानधुही हा एक सामान्य प्रादुर्भाव आहे. पानधुही पडल्यास शेतकऱ्यांनी घाबरण्याची गरज नाही. परंतु, जाळधुई फुलोर अवस्था किंवा शेंग धरण्याच्या अवस्थेमध्ये आली, तर त्याच दिवशी खालीलप्रमाणे फवारणी करणे आवश्यक आहे:
- कॉपर ऑक्सी क्लोराईड (20 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाणी)
- सॅप प्रकारचे बुरशीनाशक (20 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाणी)
- बायोस्टीन (10 ग्रॅम प्रति 10 लिटर पाणी)
या उपाययोजनेमुळे होणारे नुकसान कमी करता येते किंवा टाळता येते.
तूर पिकाची उत्पादकता वाढवण्यासाठी महत्त्वाचे मुद्दे
वर दिलेल्या उपाययोजनांचा योग्य प्रकारे अवलंब केल्यास तूर पिकाची उत्पादकता वाढू शकते. त्याचप्रमाणे, योग्य वेळेवर योग्य फवारणी आणि जमीन व्यवस्थापन केल्यास पिकाचे संरक्षण आणि उत्पादनात वाढ होते.
शासकीय माहिती आणि योजना WhatsApp ग्रुप⚡जॉईन करा!