तुर पिकातील फवारणी शेतकरी मित्रांनो, तूर पिकात फुलधारणा अधिक होऊन फुलांची गळ कमी व्हावी आणि शेंगांची गुणवत्ताही वाढावी यासाठी योग्य खत व्यवस्थापन अत्यंत आवश्यक आहे. तूर पिकातील अन्नद्रव्यांची उपलब्धता योग्य प्रमाणात झाल्यास फुलांचे रूपांतर शेंगामध्ये अधिक प्रमाणात होते, तर योग्य नियोजन न केल्यास फुलांची गळ मोठ्या प्रमाणात होते. या लेखाद्वारे तूर पिकाच्या खत व्यवस्थापनाचे सविस्तर मार्गदर्शन दिले जात आहे.
खत व्यवस्थापनाचे महत्त्व
तूर पिकाला आवश्यक अन्नद्रव्ये मिळाल्याशिवाय फुलांचे रूपांतर शेंगांमध्ये होत नाही आणि फुलांची गळ मोठ्या प्रमाणात होते. यासाठी 9-24-24 या खताचा वापर करणे महत्त्वाचे आहे. या खतामध्ये नत्र, स्फुरद, पालाश यासह सल्फर, मॅग्नेशियम, बोरॉन, झिंक आणि आयर्न यासारखे घटक असतात, जे फुलधारणा वाढवण्यासाठी आणि शेंगांमध्ये दान भरण्यासाठी उपयुक्त ठरतात.
पर्यायी खत वापर
जर 9-24-24 खत उपलब्ध नसेल तर त्याऐवजी 10-26-26 किंवा 15-15-15 या खताचा वापर केला जाऊ शकतो. या खतासोबत सूक्ष्म अन्नद्रव्यांचा (micronutrients) वापर देखील महत्त्वाचा आहे. त्यासाठी झिंक सल्फेट, आयर्न सल्फेट आणि बोरॉन यांचा योग्य प्रमाणात वापर केला पाहिजे.
पाणी व्यवस्थापन आणि जिवाणूंचा वापर
सोयाबीनची कापणी झाल्यानंतर आणि तूर पिकामध्ये कळी सुरू होण्याआधी खत जमिनीत पेरावे. यासोबत योग्य प्रमाणात पाणी व्यवस्थापन करणे आवश्यक आहे. पाण्यासोबत 200 लिटर जीवामृत आणि NPK जिवाणूंचा वापर करावा, ज्यामध्ये PSB, KMB, आणि रायझोबियम यांचा समावेश आहे. हे जिवाणू महाबीजकडे महाजैविक या नावाने उपलब्ध असतात.
उत्पादन वाढवण्यासाठी खत व्यवस्थापनाचे फायदे
योग्य खत व्यवस्थापनामुळे तूर पिकाला अधिक पोषण मिळते, ज्यामुळे फुलांची गळ कमी होते आणि फुलांचे रूपांतर शेंगामध्ये होते. यामुळे तूर पिकाच्या उत्पादनात लक्षणीय वाढ होते आणि शेंगांची गुणवत्ताही सुधारते.
शेतकऱ्यांनी हे मार्गदर्शन लक्षात घेऊन तूर पिकासाठी योग्य खत व्यवस्थापन करावे, ज्यामुळे अधिक उत्पादन मिळविण्यात मदत होईल.
तूर पिकाच्या कळी अवस्थेसाठी पहिली फवारणी: वाढ रोधक आणि अळीनाशकांचा वापर आवश्यक
शेतकरी मित्रांनो, तूर पिकाच्या कळी अवस्थेत पिकाची योग्य वाढ होण्यासाठी आणि अळ्यांच्या प्रादुर्भावापासून संरक्षण मिळण्यासाठी पहिली फवारणी अत्यंत महत्त्वाची आहे. या फवारणीत वाढ रोधक, अळीनाशक, विद्राव्य खत आणि बुरशीनाशकांचा वापर करणे आवश्यक आहे. यामुळे फुलधारणा लवकर होईल आणि शेंगा आणि फुलांचे रूपांतर चांगले होईल.
वाढ रोधकाचा वापर
तूर पिकाची अनावश्यक वाढ थांबवण्यासाठी आणि फुलधारणेला चालना देण्यासाठी पॅक्लोब्युट्राझोल 40% SC (विद्युत, डोंगल, टाबोली) चा वापर केला जातो. पंधरा लिटरच्या पंपासाठी पाच मिली औषधाची फवारणी करावी. यामुळे फांद्यांची संख्या वाढेल आणि फुलधारणेला मदत होईल.
अळी नियंत्रण
कळी अवस्थेत तूर पिकावर पान गुंडाळणारी अळी आढळते, जी शेंगा तयार झाल्यानंतर शेंगा खाऊन पिकाचे नुकसान करते. अळी नियंत्रणासाठी कुणालफोस, प्रोफेनोफोस किंवा क्लोरोपायरीफोस यापैकी कोणत्याही औषधाचा वापर करा. पंधरा लिटर पंपासाठी प्रोफेनोफोसचे 30 मिली घ्यावे.
विद्राव्य खतांचा वापर
फुलधारणेला चालना देण्यासाठी महाधन फ्लॉवरींग स्पेशल खताचा वापर करावा. यामध्ये नत्र, स्फुरद, पालाश, सल्फर, बोरॉन आणि मोलिब्डेनम यांचे मिश्रण असते, जे फुलांची गुणवत्ता वाढविण्यास मदत करते.
बुरशीनाशकाचा वापर
वातावरणात धुई किंवा धुक्याची स्थिती असल्यास, बुरशीनाशक वापरणे गरजेचे आहे. यासाठी साप या बुरशीनाशकाचा वापर करावा.
कमी वाढ झाल्यास इसाबियनचा वापर
तूर पिकाची वाढ कमी झाल्यास टाबोली ऐवजी इसाबियन टॉनिकचा वापर करावा. पंधरा लिटर पंपासाठी इसाबियनचे 40 मिली घ्यावे.
पन्नास टक्के फुलधारणेसाठी दुसरी फवारणी: बहार आणि इमामेक्टिन बेंजोईडचा वापर
तूर पिकाच्या पन्नास टक्के फुलधारणेच्या अवस्थेत दुसरी फवारणी करणे महत्त्वाचे आहे. यासाठी टाटा बहार चाळीस मिली आणि अळीनाशक इमामेक्टिन बेंजोईड (Proclaim, Missile) 12 ग्राम वापरावे. तसेच, बुरशीनाशक म्हणून Tilt चा वापर आणि विद्राव्य खत घ्यावे.
ही फवारणी तूर पिकाच्या उत्पादन वाढीसाठी उपयुक्त ठरते.
तूर पिकातील फुलांची गळ कमी करण्यासाठी फवारणी आणि खत व्यवस्थापनाचे महत्त्व
तूर पिकामध्ये फुलांची गळ कमी होण्यासाठी आणि शेंगधारणेत वाढ होण्यासाठी योग्य फवारणी आणि खत व्यवस्थापन अत्यंत आवश्यक आहे. धुई किंवा धुक्याच्या काळात फुलांची गळ मोठ्या प्रमाणात होत असल्याचे पाहायला मिळते. यासाठी शेतकऱ्यांनी योग्य फवारणीचे नियोजन करणे गरजेचे आहे.
धुई पडण्याआधी प्लानफिक्स फवारणी आवश्यक
धुई किंवा धुकं पडण्याआधी प्लानफिक्स या औषधाची फवारणी करणे गरजेचे आहे. पंधरा लिटरच्या पंपासाठी 5 मिली प्लानफिक्स फवारणी करावी. यामुळे फुलांची गळ कमी होण्यास मदत होईल. धुई पडण्याच्या आधी ही फवारणी करून फुलधारणेत वाढ करता येते.
धुई पडल्यावर बुरशीनाशक फवारणी
धुई किंवा धुकं पडल्यास आर्द्रतेमुळे बुरशीची वाढ होते, ज्यामुळे फुलांची गळ होण्याची शक्यता वाढते. यासाठी Tilt किंवा साप या बुरशीनाशकांची फवारणी करणे आवश्यक आहे. बुरशीच्या प्रादुर्भावामुळे फुलांची गळ होऊन उत्पादनात घट येण्याची शक्यता असते, त्यामुळे धुई पडल्याच्या दिवशीच बुरशीनाशक फवारणी करावी.
खत व्यवस्थापन आणि फवारणी
तूर पिकातील फुलांची गळ कमी करण्यासाठी खत व्यवस्थापनाबरोबरच दोन फवारण्यांचे नियोजन करणे अत्यावश्यक आहे. फुलांची गळ कमी करण्यासाठी प्लानफिक्स फवारणी आणि धुई पडल्यानंतर बुरशीनाशक फवारणी केल्यास तूर पिकामध्ये भरपूर प्रमाणात शेंगा लागण्यास मदत होईल.
शेतकऱ्यांनी हे नियोजन योग्य प्रकारे केले तर तूर पिकाच्या उत्पादनात वाढ होईल.
शासकीय माहिती आणि योजना WhatsApp ग्रुप⚡जॉईन करा!