गहू पिकासाठी पहिली फवारणी रब्बी हंगामाला सुरुवात झाली असून गहू, कांदा, हरभरा यांसारखी अनेक पिके शेतकरी घेतात. यामध्ये हरभरा हे मुख्य पीक असून गहू पिकातून देखील चांगले उत्पादन मिळवण्यासाठी वेळेवर योग्य पद्धतीने काळजी घेणे आवश्यक आहे. मात्र, अनेक शेतकरी गव्हाकडे म्हणावे तसे लक्ष देत नाहीत. यामुळे अपेक्षित उत्पादन मिळत नाही.
गहू पिकासाठी पहिली फवारणी का घ्यावी?
गहू पिकासाठी पहिली फवारणी करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. या फवारणीचा मुख्य उद्देश गव्हाचे फुटवे वाढवणे हा असतो. फुटवे जास्त असतील तर गव्हाच्या ओंब्या अधिक येतात आणि उत्पादन चांगले मिळते. जर फुटवे कमी राहिले, तर ओंब्या कमी येतात आणि उत्पन्नात घट होते.
पहिल्या फवारणीसाठी योग्य घटक
पहिली फवारणी करताना खालील गोष्टी लक्षात घ्याव्यात:
- फुटव्यांची संख्या वाढवणे.
- थंड हवामानामुळे काळा मावा पडण्याची शक्यता कमी करणे. फवारणीसाठी असे घटक वापरणे आवश्यक आहे, जे गव्हाचे पीक निरोगी ठेवतील आणि काळ्या माव्याचा प्रतिबंध करतील.
गव्हासाठी खत व पाणी व्यवस्थापन
गव्हापासून अधिक उत्पादन मिळवण्यासाठी योग्य फवारणीबरोबरच खत व पाण्याचे व्यवस्थापन करणेही तितकेच महत्त्वाचे आहे. वेळेवर खतांचा पुरवठा आणि पाणी देण्याची पद्धत नियोजनबद्ध असल्यास पीक दर्जेदार होते.
गव्हाकडे योग्य लक्ष दिल्यास आणि वेळेवर फवारणी, खत व पाणी व्यवस्थापन केल्यास उत्पन्नात वाढ होऊन शेतकऱ्यांना अधिक लाभ होईल.
गहू पिकासाठी पहिल्या फवारणीचे महत्त्व
गहू पिकाच्या उत्तम उत्पादनासाठी पहिली फवारणी करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. मागील दोन वर्षांपासून काही विशिष्ट औषधांच्या संयोजनांचा वापर करून शेतकऱ्यांनी उत्कृष्ट परिणाम मिळवले आहेत. या फवारणीमुळे गव्हाच्या फुटव्यांमध्ये वाढ होते आणि उत्पादन चांगले मिळते.
बायोविटा एक्स: गव्हाच्या पिकासाठी उपयुक्त टॉनिक
पहिल्या फवारणीसाठी बायोविटा एक्स हे 35 ml प्रमाणात वापरणे उपयुक्त ठरते. हे टॉनिक गव्हाच्या फुटव्यांसाठी उपयुक्त असून, यामुळे पिकाची गुणवत्ता सुधारते. याचा वापर केल्याने ओंब्यांची संख्या आणि उत्पादन वाढते.
याराचा झिंक ट्रॅक: गव्हाच्या पोषणासाठी महत्त्वाचा घटक
गहू पिकासाठी झिंक हा अत्यंत महत्त्वाचा घटक आहे. याराच्या झिंक ट्रॅकचा 20 ml प्रमाणात वापर केल्यास गव्हाच्या सुरुवातीच्या टप्प्यावर झिंकची पूर्तता होते. झिंकमुळे गव्हाच्या ओंब्यांचा दर्जा सुधारतो, ज्यामुळे उत्पन्नात मोठ्या प्रमाणात वाढ होते.
कराटे: गव्हाच्या रोग नियंत्रणासाठी उपयुक्त
कराटे या औषधाचा 25 ml प्रमाणात वापर केल्यास गहू पिकाचे रोग नियंत्रण चांगल्या प्रकारे होते. हे औषध पिकाला निरोगी ठेवण्यास मदत करते आणि फुटव्यांची वाढ सुनिश्चित करते.
पर्यायी संयोजन: बायोविटा एक्स आणि चॅलेंजर
बायोविटा एक्स आणि चॅलेंजर या औषधांचेही पहिल्या फवारणीसाठी वापर करता येतो. बायोविटा एक्स (35 ml), चॅलेंजर (7 ml), आणि कराटे (20-25 ml) यांचे संयोजन वापरल्याने पिकाच्या फुटव्यांमध्ये चांगली वाढ होते आणि उत्पादन अधिक मिळते.
फवारणीची योग्य वेळ आणि पद्धत
गहू पीक साधारण 30 दिवसांचे झाल्यावर पहिली फवारणी करणे आवश्यक आहे. फवारणी करण्यासाठी पाणी दिल्यानंतर 3-4 दिवसांचा कालावधी ठेवा. सकाळी किंवा संध्याकाळच्या वेळेस फवारणी करावी, कारण या वेळेस तापमान अनुकूल असते. योग्य प्रमाण आणि वेळेवर फवारणी केल्यास गहू पिकामध्ये उत्कृष्ट परिणाम मिळतात.
शेतकऱ्यांनी या उपाययोजना अमलात आणून गव्हाच्या उत्पादनात वाढ करण्याचा प्रयत्न करावा.